W piątek 17 maja 2019 r. w naszej szkole odbył się wykład dla uczniów klas I LO i II LO rozszerzających biologię. Poprowadził go doktor Grzegorz Szymański, który już kolejny raz podzielił się swoją wiedzą. Dlatego mieliśmy okazję dowiedzieć się wielu informacji na temat wątroby i trzustki, a przede wszystkim o chorobach tych narządów.
Charakterystyczną cechą wątroby jest jej zdolność do regeneracji, nie możemy jednak jej przeceniać. W krajach rozwiniętych najczęstszą przyczyną uszkodzenia wątroby w procesie jej zwłóknienia jest spożywanie dużych ilości alkoholu. Kolejną przyczyną jest przyjmowanie dużej ilości leków, nawet paracetamolu.
Ostatecznym stadium uszkodzenia wątroby jest marskość. Narząd, pomimo wcześniejszego powiększenia, kurczy się i twardnieje. Jest to stan nieodwracalny, a jedynym sposobem na przedłużenie życia pozostają przeszczepy. Od lat są one wykonywane również w Polsce. Od pewnego czasu wykonuje się też przeszczepy trzustki, chociażby przy cukrzycy typu I. Ponadto, przeszczepia się ją najczęściej razem z nerkami.
Trzustka najbardziej reaguje na częste, ale małe dawki alkoholu i to on jest główną przyczyną zapalenia trzustki u mężczyzn. W przypadku kobiet powodem jest najczęściej kamica pęcherzyka żółciowego. W ramach profilaktyki można stosować badania enzymatyczne, szczególnie dotyczące ilości amylaz i lipaz w organizmie.
Część wykładu doktora Szymańskiego była poświęcona nowotworom omawianych narządów. W przypadku trzustki dużą wagę odgrywają predyspozycje rodzinne. Niestety, często profilaktyka nie wykazuje żadnych zmian, dopóki nie jest za późno. Jest to jednym w powodów, dlaczego tak istotne jest indywidualne dobranie leczenia do konkretnego pacjenta. Pomimo że ogon trzustki jest najłatwiejszą do usunięcia częścią organu, znajduje się tam tylko około dziesięciu procent nowotworów. Wątroba natomiast relatywnie rzadko zostaje dotknięta nowotworami pierwotnymi, jednak gruczoł ten jest silnie ukrwiony, przez co często doświadcza nowotworów wtórnych, tzw. przerzutów, zwłaszcza z płuc i jelita grubego.
Doktor Szymański poprowadził zajęcia w sposób umożliwiający utrzymanie uwagi grupy młodzieży pomimo niesprzyjających warunków meteorologicznych za oknem. Przekazana przez niego wiedza była urozmaicona licznymi uwagami i odniesieniami do wiedzy uczniów. Uzyskane informacje z pewnością pozwoliły nam zrozumieć funkcjonowanie wątroby i trzustki lepiej niż czytanie podręcznika.
Karolina Nowak